Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204, η Λήμνος δόθηκε ως φέουδο στον βενετικό οίκο των Ναβιγκαγιόζι. Το 1269 την ανακατέλαβαν οι Βυζαντινοί. Από τις αρχές του 15ου αιώνα το νησί αποτέλεσε κτήση του γενοβέζικου οίκου των Γατελούζων. Το 1462 κατέλαβε τη Λήμνο ο Μωάμεθ ο Πορθητής αλλά στα επόμενα χρόνια το νησί διατέλεσε για σύντομο διάστημα υπό βενετική κυριαρχία. Από το 1478 η Λήμνος ήταν οθωμανική κτήση με εξαίρεση μια σύντομη βενετική κατοχή το 1656. Σύμφωνα με οθωμανικό κατάστιχο το 1519 το νησί είχε 1.916 εστίες (hane), οι οποίες αντιστοιχούν σε πληθυσμό 4.888 κατοίκων. Το 1894, σύμφωνα με τον γάλλο γεωγράφο Vital Quinet, η Λήμνος είχε 27.079 κατοίκους από τους οποίους 24.539 ήταν Ελληνορθόδοξοι και 2.540 Μουσουλμάνοι. Το νησί εξήγε κυρίως δημητριακά, όσπρια, λινάρι, σουσάμι, τυριά και μαλλί. Το 1912 το νησί καταλήφθηκε από τον ελληνικό στόλο. Το λιμάνι του Μούδρου αποτέλεσε το ορμητήριο στη «Ναυμαχία της Έλλης» τον Ιανουάριο του 1913, οπότε ο ελληνικός στόλος κατατρόπωσε τον οθωμανικό και τον υποχρέωσε να επιστρέψει στα Δαρδανέλλια.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Quinet Vital, La Turquie d'Asie, Géographie Administrative, Statistique Descriptive et Raisonnée de chaque province de l’Asie Mineure, Ernest Leroux, Παρίσι 1894.

Μοσχίδης Α., Η Λήμνος: ήτοι ιστορικόν δοκίμιον της νήσου ταύτης, από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ' ημάς, εις δύο τεύχη, Εκ του τυπογραφείου «Ταχυδρόμου» Γ. Τηνίου εν Αλεξανδρεία 1907.

Kolodny E. Y., La population des îles de la Grèce. Essai de géographie insulaire en Méditerranée Orientale, 3 τόμοι, Aix-en-Provence 1974.

Slot B. J., Archipelagus Turbatus. Les Cyclades entre colonisation latine et occupation ottomane, c. 1500-1718, τ. 1-2, Βρυξέλες 1982.

Ασδραχάς Σπ. Ι., «Το ελληνικό Αρχιπέλαγος μία διάσπαρτη πόλη», Χάρτες και χαρτογράφοι του Αιγαίου Πελάγους, Αθήνα 1985, σ. 235-248.

Τουρπτσόγλου-Στεφανίδου Βασιλική, Ταξιδιωτικά και γεωγραφικά κείμενα για τη νήσο Λήμνο (15ος-20ος αι.), Θεσσαλονίκη 1986.

Μπελαβίλας Ν., Λιμάνια και οικισμοί στο Αρχιπέλαγος της πειρατείας, 15ος-19ος αι., Αθήνα 1997.

Δημητρόπουλος Δημήτρης, Μαρτυρίες για τον Πληθυσμό των Νησιών του Αιγαίου, 15ος-Αρχές 19ου αιώνα, Τετράδια Εργασίας 27, ΙΝΕ-ΕΙΕ, Αθήνα 2004.