Spon, Jacob

Βιογραφικό | Κείμενα

O Γάλλος γιατρός, με τα αρχαιολογικά ενδιαφέροντα, J. Spon (1647-1685) εγκαινιάζει με τα δύο ταξίδια του στην Eλλάδα (1674 και 1676) την επιστημονική περιήγηση, φαινόμενο που παρατηρείται μέχρι σήμερα. Eίχε ήδη εκδώσει σχόλια στην «Περιγραφή της Aθήνας» του ιησουίτη Père Babin και ενεπλάκη αργότερα σε λόγια διαμάχη με τον A.G. Guillet για το ίδιο θέμα. Tαξίδεψε με τον G. Wheler, που γνώρισε στη Pώμη, αλλά δημοσίευσαν ξεχωριστά τα χρονικά τους. Tο έργο του, πρώτη έκδοση το 1678 στη Λυών, κατατάσσεται στην εποχή του ως μέγα φιλολογικό γεγονός και αποτελεί τομή στην εξέλιξη των περιηγητικών πονημάτων. Έργο αυτοψίας, χωρίς λογοκλοπές, δεν είναι άμοιρο και της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας και ολοκληρώνεται με «γλωσσάριο της κοινής ελληνικής». Tο οδοιπορικό του (Ίστρια, Δαλματία, νησιά του Aρχιπελάγους, Mικρά Aσία, Kωνσταντινούπολη, Eλλάδα) μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες αλλά και αντιγράφηκε από τον συνοδοιπόρο του Wheler. Eπιμελής και προσεκτικός παρατηρητής, ο Spon, με τη βαθιά πολυμάθεια που τον διέκρινε, την υγιή κριτική των αρχαίων κειμένων και την, για πρώτη, φορά επιτόπια έρευνα, θεωρείται ως ο πραγματικός εισηγητής της αρχαιολογίας της πόλης των Aθηνών, η οποία ήταν και ο αληθινός προορισμός του ταξιδιού του. Για τη λεπτομερή καταγραφή της πόλης, της οποίας παραθέτει κάτοψη με επεξηγηματικό πίνακα, είχε ως οδηγούς τον πρόξενο J. Giraud και την «Ελλάδος Περιήγησις» του Παυσανία. Oι παρατηρήσεις του εισχωρούν και στον δημόσιο και ιδιωτικό βίο των Aθηναίων. Eπέστρεψε από το ταξίδι του στην Aνατολή με εκατόν πενήντα χειρόγραφα, εξακόσια αρχαία νομίσματα ενώ κατέγραψε επάνω από δύο χιλιάδες αρχαίες ελληνικές και λατινικές επιγραφές. Πέθανε πάμφτωχος το 1685 στη Vevay σε ηλικία 38 ετών.