Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204, η Σινώπη καταλήφθηκε από τον Αλέξιο Α΄, αυτοκράτορα της Τραπεζούντας. Το 1214 την κατέλαβε ο Σελτζούκος σουλτάνος Ιζεντίν Καϊκαβούς και η πόλη έγινε το επίνειό του στον Εύξεινο Πόντο. Το 1255 την ανακατέλαβε ο Μανουήλ Α΄ Κομνηνός της Τραπεζούντας αλλά δέκα χρόνια αργότερα την κατέλαβε ο εμίρης Μουινετίν Σουλεϊμάν, γνωστός ως Περβανέ. Οι Κομνηνοί εντούτοις προσπάθησαν επανειλημμένα να την ανακτήσουν στις επόμενες δεκαετίες, χωρίς αποτέλεσμα. Το 1324 συμπεριλήφθηκε στο εμιράτο των Ισφεντιγιάρογλου, που περιελάμβανε την περιοχή της Παφλαγονίας. Από το 1391, όταν ο Οθωμανός Σουλτάνος Βαγιαζίτ Α΄ κατέλαβε την Κασταμονή, η Σινώπη έγινε πρωτεύουσα του κράτους των Ισφεντιγιάρογλου. Το 1461 καταλήφθηκε από τον Μωάμεθ τον Πορθητή. Στην οθωμανική περίοδο η Σινώπη έγινε σημαντικό λιμάνι και γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη. Παράλληλα οι Οθωμανοί ίδρυσαν στη Σινώπη ναυπηγεία και έδωσαν κίνητρα σε ναυπηγούς από τον ελλαδικό χώρο να εγκατασταθούν στην πόλη. Το 1614 υπέστη επιδρομή των Κοζάκων, και το 1853 μπροστά στη Σινώπη έγινε η ναυμαχία μεταξύ του ρωσικού και του οθωμανικού στόλου που ξεκίνησε τον Κριμαϊκό Πόλεμο. Η περιοχή της Σινώπης εξήγε κυρίως ξυλεία, δημητριακά, μαλλί, φουντούκια και κάστανα, μαλλί και παστά ψάρια. Η ελληνική κοινότητα στις αρχές του εικοστού αιώνα συντηρούσε οκτατάξια αστική σχολή με έξι δασκάλους και 400 μαθητές, πεντατάξιο παρθεναγωγείο με τέσσερις δασκάλες και 400 μαθήτριες, και μονοτάξιο νηπιαγωγείο.

Πληθυσμός

Σύμφωνα με τον Άγγλο περιηγητή William J. Hamilton, το 1836 η Σινώπη περιελάμβανε 500 τούρκικες οικογένειες που κατοικούσαν στο εσωτερικό των τειχών και 300 ελληνικές που κατοικούσαν έξω από τα τείχη. Σύμφωνα με τον Δημήτριο Οικονομίδη, το 1869 η Σινώπη είχε 15.000 κατοίκους από τους οποίους 3.000 ήταν Έλληνες. Η πόλη, όπως και το σύνολο των παραλίων του Ευξείνου Πόντου, γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Σύμφωνα πάλι με τον γάλλο γεωγράφο Vital Quinet, το 1894 κατοικούσαν στη Σινώπη 9.749 κάτοικοι, από τους οποίους 5.041 ήταν Μουσουλμάνοι, 3.961 Ελληνορθόδοξοι, 718 Αρμένιοι, 6 Βούλγαροι και 19 Εβραίοι. Από την άλλη, κατά τον Ιωάννη Κάλφογλου το 1899 η πόλη είχε 20.000 κατοίκους από τους οποίους 4.000 ήταν Ορθόδοξοι. Το 1914, σύμφωνα με τα στοιχεία της επίσημης οθωμανικής απογραφής, κατοικούσαν στη Σινώπη 4.500 Έλληνες σε σύνολο 15.000 κατοίκων.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Quinet Vital, La Turquie d'Asie, Géographie Administrative, Statistique Descriptive et Raisonnée de chaque province de l’Asie Mineure, Ernest Leroux, Παρίσι 1894.

Παπαμιχαλόπουλος Κωνσταντίνος, Περιήγησις εις τον Πόντον, Εκ των τυπογραφείων του Κράτους, Αθήνα 1903.

Οικονομίδης Δημήτριος Η., Ο Πόντος και τα Δίκαια του εν αυτώ Ελληνισμού, Βιβλιοπωλείον Ιωάννου Ν. Σιδέρη, Αθήνα 1920 (Ανατύπωση 1998).

Κάλφογλου Ιωάννης Ζ., Ιστορική Γεωγραφία της Μικρασιατικής Χερσονήσου, ΚΜΣ, Αθήνα 2002.

King Charles, The Black Sea, a History, Oxford University Press Oxford 2004.

Sakin Orhan, Osmanlı’da Etnik Yapı, 1914 Nüfusu, Ekim, İstanbul 2008.