Η Καλλίπολη ήταν η πρώτη πόλη που κατέλαβαν οι Οθωμανοί στην Ευρώπη, μετά από τον καταστροφικό σεισμό του 1354. Η πόλη αποτέλεσε στη συνέχεια το προγεφύρωμα για την oθωμανική επέκταση στα Βαλκάνια. Οι Οθωμανοί έχτισαν δύο φρούρια στην ευρωπαϊκή και την ασιατική ακτή του Ελλήσποντου για να ελέγχουν το στενό. Μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα η πόλη γνώρισε σημαντική ακμή λόγω της εμπορικής κίνησης και της λειτουργίας των ναυπηγείων. Κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου χρησιμοποιήθηκε ως βάση για τον βρετανικό και τον γαλλικό στόλο.

Τόσο η Καλλίπολη όσο και η γειτονική Μάδυτος κατοικούνταν κυρίως από Έλληνες στις αρχές του 20ου αιώνα. Στην αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δυνάμεις της Αντάντ με μεγάλη συμμετοχή στρατιωτών από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία αποβιβάστηκαν στην Καλλίπολη. Λόγω της ισχυρής αντίστασης που προέβαλαν οι Οθωμανοί, οι δυνάμεις της Αντάντ αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν τον Ιανουάριο του 1916 μετά από οκτάμηνη πολιορκία. Το 1923 η πόλη προσαρτήθηκε στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Σεβρών, και παραχωρήθηκε στην Τουρκία.

Οι περιηγητές του 16ου και 17ου αιώνα αναφέρονται στον τελωνειακό έλεγχο που υφίσταντο υποχρεωτικά τα πλοία στην Καλλίπολη πριν πάρουν άδεια για να αποπλεύσουν. Η πόλη είχε αρκετά καραβάν σεράγια και τεμένη και δύο ιμαρέτ (φιλανθρωπικά ιδρύματα).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Νικόλαος Νικολούδης, «Ερμηνευτικά προβλήματα ενος ιστορικού γεγονότος: η κατάληψη της Καλλίπολης και ο Λαονίκος Χαλκοκονδύλης», Τα Ιστορικά 16, Ιούνιος 1992, σσ. 41-48.

• İnalcık Halil, Donald Quataert eds., An Economic and Social History of the Ottoman Empire, Cambridge University Press 1994.

• Jenny Macleod, Reconsidering Gallipoli, Manchester University Press 2004.